De voordelen, nadelen en misvattingen van windenergie

Windenergie is een van de schoonste vormen van energie. Toch zijn de meningen over windmolens verdeeld. Maar wat zijn de feiten en wat is fictie?

Over windenergie

Windenergie is een vorm van groene energie die wordt opgewekt door de kracht van de wind. Als de wind waait, gaat de rotor draaien en wordt er elektriciteit opgewekt door de generator. Zo zetten windturbines deze kinetische energie om in elektriciteit die we in huis kunnen gebruiken. 

Lees verder: Wat is windenergie en hoe werken windmolens?

De meningen zijn verdeeld

Naast de opstelling van het Nederlands elftal zijn de meningen over weinig zaken zo verdeeld als over windmolens. Sommigen vinden het lelijke, lawaaimakende, horizonvervuilende, subsidieslurpende bakbeesten. Anderen zien het als een onmisbare schakel om de energietransitie te realiseren en plaatsen ze het liefst in elk weiland. Maar wat zijn de feiten? Die zetten we in dit artikel op een rij.

Voordelen van windenergie

1. Schone energie

Windenergie is een van de schoonste vormen van energie die er is. Het is een hernieuwbare energiebron die geen vervuiling of uitstoot van broeikasgassen veroorzaakt, zoals CO2. Hierdoor draagt windenergie niet bij aan klimaatverandering, is het niet schadelijk voor mensen en dieren en is het een schoon alternatief op fossiele brandstoffen zoals olie en kolen. 

2. Onuitputtelijke energiebron

Gas en kolen zijn op een gegeven moment simpelweg op. Maar het zal altijd blijven waaien. De wind is een hernieuwbare energiebron die altijd beschikbaar is en nooit uitgeput raakt. En in Nederland waait het gelukkig hard en vaak!

3. Voordelige vorm van energie

Windenergie is een goedkope vorm van energie in vergelijking met andere vormen. Hoewel de kosten van het bouwen van een windmolen hoog zijn, zijn de operationele kosten laag. De terugverdientijd is ongeveer 8 jaar en daalt elk jaar. Hierdoor wordt windenergie steeds populairder en competitiever.

4. Hoog rendement

Windmolens hebben een hoog rendement. Een windmolen van 3 MW kan evenveel stroom opwekken als 25.000 zonnepanelen. 

5. Gaat goed samen met zonnepanelen

Het is belangrijk om meerdere groene bronnen te hebben voor een goede balans in energieopwekking. Als de zon schijnt, is het vaak windstil en andersom. Dat maakt het een slimme combinatie. Bovendien kunnen windmolens ook 's nachts en in de winter volop stroom blijven leveren.

6. Laag risico

Windmolens hebben een laag risico. Door goede inspectie en regelgeving vallen ze niet zomaar om. Ook al komt het weleens voor, er gebeuren in Nederland weinig ongelukken met windmolens. 

7. Kunnen overal geplaatst worden

Op steden, woonwijken en natuurgebieden na kunnen windturbines praktisch overal geplaatst worden. Hoewel ze het natuurlijk vooral goed doen in gebieden waar het veel waait, zoals aan of in zee. Moderne windturbines worden ook steeds stiller, waardoor ze dichter bij woonwijken geplaatst mogen worden.

8. Nemen weinig ruimte in

In vergelijking met zonneweiden nemen windturbines weinig ruimte in. Dit betekent dat de voetafdruk van een windmolen klein is en de omringende natuur zijn gang kan gaan. Dieren in de wei hebben maar weinig last van windmolens en boeren kunnen zelfs groenten telen rondom de windturbines.

Nadelen van windenergie

1. Niet consistent

Helaas is het zo dat de wind niet altijd waait. Dit betekent dat er perioden kunnen zijn waarin er onvoldoende wind is om aan de energiebehoefte te voldoen. Het kan ook voorkomen dat het te hard waait (windkracht 10), waardoor de molens stilgezet moeten worden om schade te voorkomen.

2. Horizonvervuiling

Hoewel windmolens weinig ruimte innemen in vergelijking met bijvoorbeeld zonneweiden, nemen ze in de hoogte toch aanzienlijke ruimte in beslag. Deze ‘horizonvervuiling’ wordt door sommige mensen als storend ervaren. 

3. Schaduwvorming

Windmolens veroorzaken ook schaduwvorming, wat als hinderlijk kan worden ervaren. Zonnepanelen kunnen op delen van de dag in de schaduw komen te staan en de schaduw van ronddraaiende wieken wil je liever ook niet in je tuin hebben. Om die reden zijn er wettelijke normen vastgesteld. 

4. Geluidsoverlast

Windturbines produceren inderdaad geluid, wat voor sommige mensen irritant kan zijn. Gelukkig zijn moderne windturbines relatief stil en de geluidsoverlast wordt vaak overschat. 

Er zijn wettelijke normen vastgesteld die de geluidshinder beperken. In Nederland is dat 47 decibel. Dat is te vergelijken met het geluid van een koelkast of een rustig gesprek op 5 meter afstand. Omwonenden moeten op een afstand van 400 meter van een windturbine aan deze norm kunnen voldoen. 

5. Beperkte levensduur

Na ongeveer 20 tot 25 jaar moeten windturbines vervangen worden. De wieken en andere onderdelen slijten door de constante blootstelling aan weer en wind. Het goede nieuws is dat de meeste onderdelen van de windturbine kunnen worden gerecycled, wat de impact op het milieu vermindert.

6. Netwerkverbindingen

Windturbines leveren hun energie meestal op afgelegen locaties, zoals in zee of op grote open vlaktes. Het kan een uitdaging zijn om deze windparken te verbinden met het elektriciteitsnetwerk, vanwege de grote afstanden en het feit dat het soms moeilijk is om de infrastructuur te installeren in bijvoorbeeld natuurgebieden. Het kan ook leiden tot extra kosten en langere bouwtijden.

7. Wel vervuiling tijdens productie

Bij de productie van windturbines komt CO2 vrij. Maar in vergelijking met 'grijze' of niet-duurzame stroomopwekking is de CO2-uitstoot van windenergie veel lager. Na slechts drie tot zes maanden draaien hebben windmolens hun CO2-uitstoot gecompenseerd. 

Misvattingen over windenergie

1. “Windmolens kosten meer energie om te produceren, dan ze opwekken.”

Klopt niks van. Windmolens produceren gemiddeld 80 keer meer energie dan ze kosten om te bouwen. Moderne windmolens kunnen binnen een jaar meer energie opwekken dan ze hebben gekost en de technologie wordt steeds beter. 

2. “Windenergie stoot ook CO2 uit en helpt dus niet tegen klimaatverandering”

Windenergie stoot inderdaad CO2 uit tijdens de constructie, materiaalwinning, onderhoud en transport van windmolens. In totaal gaat het bij moderne windmolens om een uitstoot van ongeveer 11 gram CO2 per kWh stroom die ze opwekken. Vergelijk dat eens met 980 gram voor kolen en 465 voor gas.

3. “Het heeft geen nut, want we hebben kolencentrales nodig voor als het niet waait”

Als het te zacht of te hard waait, wekt een windmolen inderdaad geen energie op. Gelukkig geldt dit bijna nooit voor heel Nederland. Ondanks dat we een klein landje zijn, waait het altijd wel ergens.

Dat betekent niet dat we per se kolencentrales nodig hebben. We kunnen op andere manieren groene energie opwekken, zoals met waterkracht, bio-massa en zonne-energie. En we kunnen groene energie opslaan voor later gebruik, al zijn hier nog wel stappen in te maken om het op grote schaal te doen.

4. “Die gigantische wieken zijn levensgevaarlijk voor vogels”

Uit recent cameraonderzoek blijkt dat windmolens een veel minder groot gevaar voor vogels zijn dan lange tijd gedacht werd. Uit ander Canadees onderzoek blijkt dat windmolens slechts voor 0,007% verantwoordelijk zijn voor vogelsterfte. Katten en ramen blijken veel gevaarlijker. Ook Vogelbescherming staat positief tegenover de plaatsing van windmolens, mits deze aan bepaalde voorwaarden voldoen. 

Windenergie van Vandebron

Overtuigd van de kracht van windenergie? Wij ook! Bij Vandebron wordt 69% van onze duurzame energie opgewekt met windmolens. Vind je het ook belangrijk dat er goeie stroom uit je stopcontacten komt en wil je meebouwen aan een duurzame toekomst? Stap dan over naar Vandebron!

Tags