Gasloos huis verwarmen? Warmtepomp is de beste manier
3 april 2025
Verwarming en warm water zijn samen goed voor 95% van je gasverbruik. Met een warmtepomp doe je dit helemaal elektrisch. Dat is goedkoper én beter voor het milieu.
Wij vinden dat de energietransitie niet snel genoeg kan gaan. Een belangrijke stap is om heel Nederland van het gas af te krijgen. In deze blogreeks vertellen we hoe je dat doet. Dit is deel drie: verwarmen met een warmtepomp.
Laatste update: 4-7-2025
Gasloze woning verwarmen
In je niet-gasloze woning heb je waarschijnlijk een cv-installatie. Een cv-ketel verwarmt water. Dat water gebruik je om lekker warm te douchen en om je woning te verwarmen. Maar een cv-installatie werkt op aardgas en past dus niet in een gasloze woning. Er zijn verschillende gasloze mogelijkheden.
Elektrische cv-ketel - Werkt bijna hetzelfde als een cv-ketel op gas, maar verwarmt het water door elektrische weerstand. Eigenlijk een hele grote waterkoker.
Elektrische radiatoren en infraroodpanelen - Vooral een goede keuze als bijverwarming of wanneer je een laag gasverbruik hebt. Bijvoorbeeld in een (goed geïsoleerde) onverwarmde werkruimte in de winter. Je voelt de warmte vooral dichtbij het apparaat.
Zonneboiler - Een zonnecollector op het dak verwarmt water in een reservoir. Dit kun je gebruiken om te douchen of verwarmen en maakt het een duurzaam alternatief. Nadeel is dat je extra moet verwarmen (met gas) wanneer de zon niet schijnt. Niet compleet gasloos dus.
Warmtepomp - Wekt zelf geen warmte op, maar haalt het uit de omgeving en pompt dat de woning in. Bijvoorbeeld uit de lucht, bodem of grondwater. Er zijn volledig elektrische warmtepompen, maar ook hybride oplossingen die deels op gas werken.
Pelletkachel-cv of biomassaketel - In plaats van gas verbrand je houtpellets. Dit zijn kleine korrels waarvan je zo’n 6 m³ per jaar nodig hebt. Bij de verbranding komt fijnstof vrij. Dat is schadelijk voor de gezondheid en kan zorgen voor overlast in de buurt.
Warmtenet - Wordt ook wel stadsverwarming genoemd. Verschillende huizen in de wijk krijgen vanaf een centraal punt warm water via buizen. Zo’n 5% van de Nederlandse huishoudens kan stadsverwarming krijgen. Een deel daarvan verwarmt op dit moment nog op aardgas.
Houtkachel - Een ouderwetse open haard ziet er gezellig uit, maar is geen duurzaam alternatief. Een open haard verdeelt de warmte niet goed en heeft een rendement van maar 10%. Ook komen er schadelijke stoffen vrij tijdens de verbranding en is het geen oplossing voor warm water.
Warmtepomp is de duurzaamste oplossing
Een warmtepomp haalt warmte uit de lucht, bodem of grondwater. Dit verwarmt de woning en een voorraadvat voor warm water.
Van alle gasloze alternatieven is de warmtepomp de zuinigste manier van verwarmen. Een warmtepomp heeft bijvoorbeeld vier keer minder stroom nodig dan een elektrische boiler of radiator.
Ook is het de meest milieuvriendelijke oplossing. Met een warmtepomp stoot je zo’n 50% minder CO₂ uit voor verwarming en warm water.
Verwarmen met gas is twee keer duurder dan met een warmtepomp. Door de flinke besparing op je gasrekening verdien je de investeringskosten vanzelf terug.
Daarbij kun je ook nog eens gebruikmaken van subsidies, waarmee je tot 30% van de kosten terugkrijgt.
Lees ook: Verwarmen met een warmtepomp is 50% goedkoper dan met een cv
Soorten en typen warmtepompen
Voor verwarming en warm water in huis kun je kiezen tussen twee soorten warmtepompen.
Volledig elektrische warmtepomp: werkt helemaal op stroom en verwarmt zowel de woning als het water. Wanneer je ook nog elektrisch kookt, heb je geen gasaansluiting meer nodig.
Hybride warmtepomp: koppel je aan de cv-ketel en verzorgt de meeste verwarming in huis. Op koude dagen, of wanneer het snel warmer moet worden, springt de cv-ketel bij. Warm water in de keuken of badkamer (20% van je gasverbruik) gaat altijd via de cv-ketel.
Daarnaast zijn er nog verschillende manieren waarop warmtepompen werken. Onder de afbeelding geven we per type uitleg.
Luchtwarmtepomp
Minst ingrijpend en goedkoopst.
Lucht-lucht warmtepomp: haalt warmte uit de lucht en brengt dit de woning in. Een soort omgekeerde airconditioning dus. Werkt alleen voor verwarming, niet voor warm water.
Lucht-water warmtepomp: werkt hetzelfde als de lucht-lucht warmtepomp, maar naast verwarming verwarmt het ook het water.
Geothermische warmtepomp
Duurste vorm, maar werkt het beste.
Bodem-water warmtepomp: een buizensysteem haalt warmte uit de grond. Deze warmte wordt gebruikt voor verwarming en warm water. Dit is vooral populair bij nieuwbouw.
Water-water warmtepomp: haalt energie uit grondwater. Uit een put wordt warm water omhoog gepompt en in een andere put wordt het koude water afgevoerd. Deze methode is in verhouding best duur.
Hoe werkt een warmtepomp?
Een warmtepomp heeft een binnen- en buitenunit. Het verzamelt de energie buiten en pompt het naar binnen. Dat werkt zelfs als het buiten koud is. Via een koelmiddel dat al bij lage temperatuur verdampt, wordt deze warmte opgevangen. Het gas dat daarbij ontstaat wordt samengeperst en daardoor flink warm. Die warmte gaat naar je radiatoren of vloerverwarming.
Een warmtepomp werkt op een lagere temperatuur dan een cv-ketel, meestal tussen de 35 en 55 graden. Daarom is goede isolatie belangrijk en werkt het het best met vloerverwarming of speciale lage-temperatuur radiatoren. Sommige nieuwe warmtepompen kunnen inmiddels ook verwarmen met hogere temperaturen. Toch blijft isolatie belangrijk om de energiekosten laag te houden.
Voor warm water gebruik je een voorraadvat. Dat houdt het op temperatuur voor bijvoorbeeld douchen of afwassen. Is het vat leeg? Dan duurt het een paar uur voordat ie weer helemaal is opgewarmd.
Is mijn huis geschikt?
Overweeg je om een warmtepomp te nemen? Dan is het slim om eerst uit te zoeken of je woning geschikt is of je misschien wat dingen moet aanpassen. Dit zijn de belangrijkste voorwaarden.
Isolatie: een slecht geïsoleerd huis is niet het beste voor een warmtepomp. Door de lage aanvoertemperatuur haalt de warmtepomp geen fijne temperatuur in huis. Als je niet eerst wil isoleren, is een hybride warmtepomp een betere keuze. Daarmee bespaar je tot 75% op je gasverbruik.
Verwarmingssysteem: door de lage aanvoertemperatuur werkt een volledig elektrische warmtepomp het best bij grote oppervlakten: vloerverwarming dus. Als je toevallig extra grote radiatoren hebt hangen, kan dat ook genoeg zijn.
Ruimte: is er voldoende ruimte in en rond de woning voor de warmtepomp, het voorraadvat en de buitenunit?
Aanpasbaarheid van je woning: voor het plaatsen van een warmtepomp moet je aanpassingen in huis en aan de cv-installatie maken. Dit kan dus niet in een huurhuis of monumentaal. Tenminste, niet zonder toestemming.
Vergunning: soms heb je een vergunning nodig voor het plaatsen van de buitenunit of het gebruik van de bodem of bronwater. De installateur of je gemeente kan je hier meer over vertellen.
Lees ook: Kun je een warmtepomp plaatsen in een bestaande woning?
Doe de ‘50 graden test’
Benieuwd of jouw woning warm genoeg kan worden met een warmtepomp? Doe dan de 50 graden test. Zet de aanvoertemperatuur van je cv-ketel twee weken op 50 graden en test of de temperatuur fijn genoeg blijft. Deze test werkt het best wanneer het buiten lekker koud is.
Onderhoud van een warmtepomp
De warmtepomp moet natuurlijk ook onderhouden worden. Bij de meeste warmtepompen kun je een onderhoudscontract afsluiten. De warmtepomp wordt dan van een afstand in de gaten gehouden en één keer per jaar onderhouden door een monteur.
Een warmtepomp gaat ongeveer net zo lang mee als een cv-installatie: zo’n 15 tot 20 jaar. Maar een warmtepomp slijt minder snel en heeft minder last van vervuiling. Hierdoor zijn de onderhoudskosten vaak een stuk lager.
Maakt een warmtepomp veel geluid?
De buitenunit van een warmtepomp maakt geluid. Tussen de 50 en 60 dB (direct naast de unit gemeten) is normaal wanneer de pomp flink aan het werk is. Dat is vergelijkbaar met het geluid van een elektrische tandenborstel of koffiezetapparaat.
In de praktijk valt het best mee. De warmtepomp maakt bijvoorbeeld niet de hele dag door geluid. En in de zomer, wanneer je juist veel buiten bent, maakt hij nog minder geluid omdat je dan meestal je huis niet verwarmt.
Sinds 2021 mag een warmtepomp overdag maximaal 45 dB meten op de erfgrens en ‘s nachts 40 dB. Je kan het volume ook verlagen met een geluiddempende omkasting.
Investering, subsidie en besparing
Een volledig elektrische warmtepomp kost in 2025 gemiddeld € 12.000, inclusief installatie. Door de ISDE-subsidie te gebruiken kun je tot 30% terugkrijgen, waardoor de investering op € 8.400 uitkomt.
In een gemiddelde woning kun je met een warmtepomp € 890 per jaar besparen op je energierekening, vergeleken met een cv-ketel op gas. De terugverdientijd is daardoor zo’n 9,5 jaar.
Kook je ook nog elektrisch? Dan kun je je gasaansluiting gratis laten afkoppelen, waardoor je nog eens € 250 per jaar extra bespaart. Daarmee wordt de terugverdientijd nog korter.
Meer uitleg over subsidies, kosten, financiering en besparingen lees je in een eerder artikel: Van het gas af? Overzicht van kosten en subsidies
We rekenen met een toekomstige stroomprijs van € 0,21 per kWh en een gasprijs van € 1,42 per m3. De prijzen zijn bedoeld als inschatting voor de lange termijn, niet als exacte voorspelling (bron).
Gas wordt alleen maar duurder
De verwachting is dat de prijs voor gas de komende jaren alleen maar hoger zal worden dan die van stroom.
De energiebelasting op 1 m³ gas is bijna zes keer hoger dan die op 1 kWh stroom.
Brussel heeft een nieuw Europees emissiehandelssysteem opgericht, waardoor voor gas een extra CO₂-prijs betaald moet worden.
Daardoor wordt de terugverdientijd nog korter en is overstappen op een warmtepomp eigenlijk een no-brainer. Doen dus!
Cijfers: Milieucentraal
Dit artikel is onderdeel van de blogreeks ‘Kom van dat gas af’. Hieronder vind je een overzicht van alle artikelen.
Geschreven door Stefan van de Wetering
Stefan is freelance tekstschrijver. Hij woont in een gasloos huis, heeft twaalf zonnepanelen en spaart voor een elektrische auto.
