17 mei 2024
Hoe kan ik mijn zonnepanelen (tijdelijk) uitschakelen?
Met een dynamisch energiecontract kan terugleveren geld kosten in plaats van opleveren bij negatieve energieprijzen. Een oplossing is het tijdelijk uitschakelen van je zonnepanelen. We leggen uit wanneer dit interessant is en hoe je het veilig doet.
Waarom zonnepanelen uitschakelen?
Door je zonnepanelen uit te schakelen wekken ze geen zonnestroom meer op. In sommige gevallen kan dit wenselijk zijn. Bijvoorbeeld wanneer je een dynamisch energiecontract hebt en de stroomprijs negatief is.
Niet zelf doen bij een vast of variabel contract
Bij een variabel of vast contract is het niet aantrekkelijk om zelf je zonnepanelen uit te zetten. Door de salderingsregeling mag je je teruglevering wegstrepen tegen je verbruik op een later moment. Negatieve energieprijzen hebben op deze contracttypen geen invloed. Curtailment is wel mogelijk. Lees hierover verderop in dit artikel meer.
Bij welke stroomprijs zonnepanelen uitzetten?
Mensen met een dynamisch contract denken vaak dat ze verlies maken bij teruglevering zodra de stroomprijs negatief is. Maar dat klopt niet altijd. Bij een dynamisch contract wordt de energiebelasting namelijk gesaldeerd. Zolang je in een jaar meer verbruikt dan je teruglevert, loont het pas wanneer de stroomprijs negatiever is dan de energiebelasting. Dat is bij € -0,15 per kWh op dit moment het geval. Dit komt veel minder vaak voor dan een negatieve stroomprijs.
Zonnepanelen handmatig uitschakelen
Wil je je zonnepanelen toch tijdelijk uitzetten? Bij de meeste installaties kan dit alleen handmatig. We noemen de verschillende mogelijkheden.
1. Gebruik de app van je omvormer
Sinds dynamische contracten populairder worden, hebben steeds meer omvormers een app waarbij een functionaliteit is ingebouwd om de zonne-installatie met één druk helemaal uit te zetten. Dit is een veilige manier en niet schadelijk voor je apparatuur.
2. Groep uitzetten in de meterkast
Bij een nette installatie krijgen je zonnepanelen een aparte groep in de meterkast. Deze groep zou je met de hand uit kunnen zetten. De zonnepanelen krijgen dan geen stroom meer en vallen uit. Dit is alleen niet de beste manier: apparaten onder spanning in één keer uitzetten is niet bevorderlijk voor de levensduur. Niet goed voor je omvormer dus.
3. Werkschakelaar uitzetten
In de buurt van je omvormer is hoogstwaarschijnlijk een werkschakelaar geïnstalleerd. Dit wordt ook wel een lastscheider of wisselstroomschakelaar genoemd. Door de ingebouwde beveiliging kun je met deze schakelaar de omvormer veilig uitzetten. Als je dat af en toe doet, moet het geen probleem zijn voor je installatie. Maar wanneer je de installatie regelmatig uitzet op deze manier, is het niet bevorderlijk voor je omvormer.
4. Omvormer uitzetten
Op de meeste omvormers zit een knop waarmee je de omvormer handmatig kunt uitzetten. Bij sommige modellen een draaiknop aan de onderkant en bij anderen als knop op het led-scherm. Dit is de veiligste manier van handmatig uitschakelen die geen schade aan je apparatuur toebrengt.
5. Instellen in je omvormer
Via het display van je omvormer kun je bij sommige modellen aangeven hoeveel stroom je wil terugleveren. Bij een GoodWe-omvormer doe je dat bijvoorbeeld door het percentage van de Power Limit aan te passen. Bij 0% wordt er niks teruggeleverd en bij 50% de helft van de stroom. Wanneer de ingestelde grens gepasseerd wordt, schakelen de zonnepanelen vanzelf uit. Dit is een veilige manier en niet schadelijk voor je apparatuur. Kijk in de handleiding van je omvormer of deze functionaliteit aanwezig is en hoe het werkt.
Automatisch uitzetten
Handmatig je zonnepanelen uitzetten is zo’n gedoe. Je moet in de gaten houden wanneer de stroomprijzen negatief zijn, de omvormer op het juiste moment uitzetten en natuurlijk niet vergeten weer aan te zetten.
Gelukkig zijn er ook manieren om dit te automatiseren.
6. Via de app
Slechts enkele fabrikanten bieden de mogelijkheid om zonnepanelen automatisch uit te zetten bij negatieve stroomprijzen of teruglevering. Sinds december 2023 is het in de SolarEdge-app bijvoorbeeld mogelijk om zonneproductie te stoppen zodra de stroomprijs negatief is.
7. Via API of modbus
Wat als je geen SolarEdge omvormer hebt? Dan heb je momenteel nog de nodige programmeerskills nodig. Via API of modbus zou je de omvormer kunnen verbinden met je computer. Door een programma te schrijven, kun je de omvormer automatisch uitschakelen zodra de stroomprijs negatief is. Helaas zijn er voor niet-programmeurs nog geen kant-en-klare oplossingen beschikbaar.
Wij houden de ontwikkelingen in de gaten en laten het je weten zodra er een kant-en-klare oplossing is!
Tip: verbruik stroom op de juiste momenten
In plaats van je zonnepanelen uitschakelen bij overproductie, is het natuurlijk veel beter om je overschot aan zonnestroom gewoon zelf te gebruiken. Dan gaat er niets verloren.
Daarvoor is het belangrijk om je stroomverbruik te sturen en plannen. Bijvoorbeeld door je wasmachine, vaatwasser en droger aan te zetten zodra je teruglevert of de stroomprijs negatief is. Met behulp van slimme stekkers kun je dit proces grotendeels automatiseren.
Zonnepanelen uitzetten om het net te ontlasten?
Lever je veel terug? Het is een nobele gedachte om je zonnepanelen uit te schakelen, zodat je het stroomnet niet onnodig belast. Toch raden we dit bij Vandebron niet aan. Jouw opgewekte groene stroom kan dan niet gebruikt worden door andere gezinnen. Wanneer er écht teveel stroom wordt opgewekt, is het effectiever als wij het op grote schaal afschalen door middel van curtailment. Bovendien kun je in de knoop komen met de garantie van je installatie wanneer je er zelf aan gaat rommelen.
Curtailment met zonnepanelen
In september 2024 zijn we bij Vandebron een pilot gestart voor het uitschakelen van zonnepanelen op grote schaal. Op piekmomenten zetten we je zonnepanelen op afstand uit. Deelnemers ontvangen hiervoor een compensatie. Meedoen? Neem contact op met de klantenservice.
100% groene stroom in huis
Zelfs wanneer je zoveel stroom opwekt dat je erover denkt om je zonnepanelen uit te zetten, heb je een energieleverancier nodig. Je wilt natuurlijk wel dat de stroom die je afneemt ook groen is, toch? Kies daarom voor groene stroom van Vandebron en help mee om zo snel mogelijk naar 100% duurzame energie in Nederland te gaan. Je kunt bij ons ook een dynamisch contract afsluiten.
Geschreven door Stefan van de Wetering
Stefan is freelance tekstschrijver. Hij woont in een gasloos huis, heeft twaalf zonnepanelen en spaart voor een elektrische auto.