Van koken op gas naar elektrisch: zo maak je de overstap
4 april 2025
Een elektrisch kookstel is onmisbaar in een gasloze woning. Het is sneller, veiliger en (wanneer je groene stroom gebruikt) ook nog eens 100% duurzaam.
Wij vinden dat de energietransitie niet snel genoeg kan gaan. Een belangrijke stap is om heel Nederland van het gas af te krijgen. In deze blogreeks vertellen we hoe je dat doet. Dit is deel vier: overstappen op elektrisch koken.
Laatste update: 4-7-2025
Van gas naar elektrisch
Wil je van het gas af? Dan moet je je gasfornuis inruilen voor een elektrische kookplaat. Elektrisch koken is helemaal van nu en heeft meerdere voordelen. Het is sneller, veiliger, energiezuinig en de kookplaat is makkelijk schoon te maken. Maar welk type elektrische kookplaat kies je?
Vier typen elektrische kookplaten
Elektrisch koken is inmiddels de standaard in nieuwbouwhuizen en bij renovaties. Dit zijn de belangrijkste typen kookplaten in 2025.
1. Inductiekookplaat
Dit is veruit de populairste keuze! Inductie werkt door elektrische spanning op te wekken met magnetisme. Zo’n kookplaat maakt magnetische velden die gelijk warmte opwekken in de bodem van een speciale inductiepan. Zo warmt de inhoud snel op en wordt de energie superefficiënt gebruikt. Klein nadeel: niet alle pannen zijn geschikt.
2. Elektrische kookplaat
Ondertussen is een elektrische kookplaat eigenlijk al ouderwets. De kookplaat verwarmt elektrisch met een gietijzeren element. De pan die je erop zet neemt de warmte vervolgens over. Een elektrische kookplaat komt wat langzamer op temperatuur, kost meer stroom en het afkoelen duurt langer. Maar je hoeft dan weer geen aparte pannen te kopen.
3. Keramische kookplaat
Dit is de opvolger van de klassieke elektrische kookplaat. Een keramische plaat verwarmt met een verwarmingselement of met infraroodstraling. Wanneer je een rode gloed ziet op de plaat, is die warm genoeg en klaar voor gebruik. Verder werken ze hetzelfde als elektrische kookplaten.
4. Halogeen kookplaat
Worden eigenlijk bijna niet meer verkocht. Dit type kookplaat werkt hetzelfde als een keramische kookplaat. Het enige verschil is dat het verwarmt met halogeenlampen. Halogeen verwarmt de plaat wat sneller, maar blijft ook langer warm. Ook slijten de lampen, waardoor ze af en toe vervangen moeten worden. Zonde van het geld en niet zo duurzaam.
Waarom is inductie het populairst?
Van de verschillende typen elektrische kookplaten is inductie veruit het zuinigst. Het verbruikt gemiddeld 175 kWh per jaar, terwijl keramisch op 225 kWh zit en elektrisch op 260 kWh.
Warmte ontstaat niet in de kookplaat, maar in de bodem van de pan zelf. Hierdoor gaat verwarmen veel sneller. Een pannetje water breng je met inductie wel twee keer zo snel aan de kook!
Ook is de warmte veel sneller weer weg dan bij een gasfornuis of andere vormen van elektrisch koken. Dat maakt het een stuk veiliger in gebruik.
Een inductiekookplaat maak je supersnel schoon. De warmte is zo weg, dus je kunt er kort na het koken bijna meteen een doekje overheen halen. Easy!
Zo stap je over naar elektrisch koken
Elektrische kookplaat kopen, inprikken in het stopcontact en klaar? Nou, er komt wel iets meer werk bij kijken.
1. Check je stopcontact
Heeft jouw keuken een Perilex stopcontact? Dat is een stopcontact met vijf ingangen. Zo ja, dan is je keuken waarschijnlijk al klaar voor elektrisch koken. Als dit niet zo is, moet je een extra fornuisgroep laten aanleggen door een elektricien.
2. Controleer je aansluiting
Voor de meeste kookplaten die je dagelijks gebruikt, is een 2 fase aansluiting nodig. Dit betekent dat je waarschijnlijk een extra fornuisgroep in de meterkast moet aanleggen. En je moet misschien je meterkast verzwaren. Er zijn ook extra zware kookplaten met 3-fase, maar voor de meeste woningen is 2-fase genoeg. Liever niks aanpassen? Kies dan voor een 1-fase kookplaat. Een stuk minder krachtig, maar prima voor een vakantiehuisje of studentenkamer.
3. Kies het juiste formaat
In het werkblad van je keuken is een uitsparing gemaakt voor het gasfornuis. Het is slim om een kookplaat te kiezen die net zo groot (of groter) is als je huidige fornuis. Kies je een kleinere? Dan moet je een deel van je werkblad opvullen, wat er niet netjes uitziet.
4. Montage
Koop je elektrische kookplaat bij een partij die het ook komt installeren. Dan weet je zeker dat de montage goed gaat.
5. Nieuwe pannen aanschaffen
Kies je voor inductie? Dan heb je speciale pannen nodig die hiervoor gemaakt zijn. Gelukkig zie je tegenwoordig vaak op de onderkant van de pan een speciaal inductie-teken staan. Zo weet je zeker dat je de juiste pannen in huis haalt
Investering, subsidie en besparing
Overstappen van een gasfornuis naar inductie kost zo’n € 1.500. Je moet ongeveer denken aan deze kosten:
Inductiekookplaat: € 600
Verzwaring energieaansluiting: € 200
Bedrading en aanpassing meterkast: € 600
Nieuwe pannen: € 300
Een gemiddeld huishouden met een gasfornuis verbruikt 37 m³ gas per jaar. Met koken op inductie is dat jaarlijks 175 kWh. Daardoor bespaar je ongeveer € 15 per jaar.
Niet de moeite waard? Toch is het wel een belangrijke stap naar een volledig gasloze woning. En bij het afkoppelen van je gasaansluiting bespaar je € 250 per jaar, wat het weer wél de moeite waard maakt.
Je kunt helaas geen subsidie aanvragen voor het overstappen naar een elektrisch fornuis.
Meer uitleg over subsidies, kosten, financiering en besparingen lees je in een eerder artikel: Van het gas af? Overzicht van kosten en subsidies
We rekenen met een toekomstige stroomprijs van € 0,21 per kWh en een gasprijs van € 1,42 per m3. De prijzen zijn bedoeld als inschatting voor de lange termijn, niet als exacte voorspelling (bron).
Conclusie
Elektrisch koken is misschien even wennen als je jarenlang op gas hebt gekookt. Maar de voordelen zijn duidelijk: het is sneller, veiliger, makkelijker schoon te maken én veel duurzamer. En in een gasloze woning kun je natuurlijk eigenlijk niet zonder. Doen dus!
Cijfers: Milieucentraal
Dit artikel is onderdeel van de blogreeks ‘Kom van dat gas af’. Hieronder vind je een overzicht van alle artikelen.
Geschreven door Stefan van de Wetering
Stefan is freelance tekstschrijver. Hij woont in een gasloos huis, heeft twaalf zonnepanelen en spaart voor een elektrische auto.
