home energy management systeem (HEMS)

14 juni 2024

Wat is een Home Energy Management Systeem (HEMS)?

Hoe tof zou het zijn als al je apparaten in huis met elkaar kunnen communiceren? Met een home energy management systeem kan energieverbruik, opwek en opslag perfect op elkaar afgestemd worden.

Wat is home energy management?

Een home energy management systeem (HEMS) heeft betrekking op je energieverbruik in huis. Er zijn verschillende visies over wat dat in de praktijk betekent. 

Bij Vandebron zien we het als technologie om al je elektrische apparaten in huis (zoals je zonnepanelen, laadpaal en thuisbatterij) met het internet te verbinden, zodat ze met elkaar kunnen communiceren. Bijvoorbeeld door middel van een app.

Dat brengt interessante mogelijkheden met zich mee.

  • Inzicht: in één systeem zie je het energieverbruik van elk apparaat, je energieopwekking, opslag, verbruikspatronen en energiekosten.

  • Interactie: apparaten kunnen met elkaar communiceren. Zodra je zonnepanelen terugleveren, gaan je laadpaal en thuisbatterij bijvoorbeeld aan.

  • Automatisering: bij bepaalde waardes gaan apparaten aan of uit. Zonnepanelen gaan bijvoorbeeld uit wanneer ze terugleveren en de dynamische energieprijs te negatief is. Bij hoge energieprijzen gaat je thuisaccu juist ontladen.

  • Collectieve toepassing: Door alle huizen aan elkaar te koppelen, kunnen we op grote schaal apparaten aansturen om het energienet te ontlasten. Tegen vergoeding kunnen zonnepanelen of laadpalen bijvoorbeeld tijdelijk uitgezet worden wanneer dit nodig is.

Voordelen van HEMS

Voor consumenten heeft een home energy management systeem drie grote voordelen.

  • Financieel voordeel: verbruik energie op de voordeligste momenten, betaal minimale terugleveringskosten, sla energie slim op en bespaar door actie te nemen op basis van inzichten.

  • Automatisering: je hoeft zelf niet in de gaten te houden wat de dynamische energieprijzen doen of apparaten handmatig uit te schakelen.

  • Goed bezig zijn: verbruik je zonnestroom zoveel mogelijk zelf, neem stroom af op groene momenten, ga duurzaam om met je thuisbatterij en belast het net minimaal.

Hoe werkt het?

Wij zien één HEMS-app voor ons waarmee je je energieverbruik en apparaten in huis kunt inzien, koppelen en beheren. Daarmee gaat het een stap verder dan een energieverbruiksmanager, die alleen inzicht geeft in je energieverbruik. De app is gekoppeld aan je energiecontract, zodat je niet alleen je verbruik ziet, maar ook wat het kost. Momenteel bestaat deze app overigens nog niet.

Waarom is zo’n app er nog niet?

Om de verschillende apparaten, merken en producttypes met elkaar te laten communiceren is veel onderzoek, ontwikkeling en onderhandeling met de verschillende partijen nodig. Momenteel werken we eerst aan losse elementen. Zoals Slim Laden, waarbij we op afstand laadsessies op grote schaal tijdelijk kunnen vertragen. Daarnaast zijn we met verschillende pilots bezig. Uiteindelijk is de droom om alle oplossingen te bundelen in één platform.

Welke apparaten kun je koppelen?

1. Zonnepanelen

Veel mensen willen hun eigen zonnestroom zoveel mogelijk zelf verbruiken. Omdat ze bijvoorbeeld een dynamisch contract hebben waardoor salderen anders werkt, ze zo min mogelijk terugleverkosten willen betalen of omdat ze het stroomnet niet onnodig willen belasten. Met een home energie management system is dat slim in te regelen.

  • Thuisbatterij automatisch opladen zodra er teruggeleverd wordt

  • Laadpaal aanzetten op het moment dat er teruggeleverd wordt

  • Huishoudelijke apparaten (zoals vaatwasser, wasmachine of droger) automatisch aanzetten op het moment dat er teruggeleverd wordt

  • Zonnepanelen automatisch uitzetten bij een te lage dynamische energieprijs (en volle batterij en auto)

  • Zonnepanelen collectief uitschakelen op het moment dat er teveel stroom wordt opgewekt voor het net om aan te kunnen

2. Thuisbatterij

Een thuisbatterij laad je het liefst op met je eigen overschot aan zonnestroom. Je betaalt dan geen terugleveringskosten en ontlaadt weer als je zelf te weinig stroom opwekt. 

Of als je een dynamisch energiecontract hebt en de stroomprijs laag is. Je kunt de batterij dan weer ontladen op de momenten dat de stroomprijs wat hoger is. 

In de nieuwste generatie thuisbatterijen komen deze functionaliteiten al steeds vaker terug. Nog fijner zou het zijn als dit gehele proces geautomatiseerd wordt in één centraal HEMS.

3. Laadpaal

De batterij van een elektrische auto hoeft niet altijd vol te zijn. En je hebt de auto ook niet op elk moment van de dag nodig. Als je auto wel altijd met de laadpaal verbonden is, kan een home energy management systeem spelen met de energietoevoer. 

  • Zodra dynamische energieprijzen laag zijn of er meer zonnestroom wordt opgewekt dan nodig, kan de auto bijvoorbeeld steeds een beetje opladen. Op die manier laad je zo voordelig en duurzaam mogelijk.

  • En wanneer de auto ook bidirectioneel kan laden, wordt het nog interessanter. Je elektrische auto kan dan als (aanvullende) thuisbatterij fungeren.

  • Een andere toepassing is het collectief aan- en uitzetten van laadpalen. Dit doen we nu al met Slim Laden. Om het net te ontlasten kunnen laadpalen van klanten tijdelijk uitgezet worden wanneer dit nodig is. Deelnemende klanten ontvangen hiervoor een vergoeding.

4. Overige apparaten in huis

Naast bovengenoemde voorbeelden kunnen ook apparaten als een warmtepomp, elektrische boiler of wasmachine, droger en vaatwasser gekoppeld worden aan een home energy management systeem. Het voorraadvat van de warmtepomp of de elektrische boiler kunnen bijvoorbeeld op de juiste momenten verwarmd worden. En wasjes kunnen op groene momenten gedraaid worden. 

Versnel de energietransitie met Vandebron

Bij Vandebron werken we hard aan het huis van de toekomst, met een home energy management systeem voor onze klanten. Eén centrale oplossing voor het complete energiebeheer in huis. Daar haal jij financieel voordeel uit én helpt de energietransitie vooruit! Sluit je aan bij Vandebron en help mee om zo snel mogelijk naar 100% duurzame energie in Nederland te gaan.

Stefan

Geschreven door Stefan van de Wetering

Stefan is freelance tekstschrijver. Hij woont in een gasloos huis, heeft twaalf zonnepanelen en spaart voor een elektrische auto.

Vaatwasser en wasmachine slim aansturen in 5 stappen
Alles wat je in 2025 moet weten over salderen